Duela zenbait urtetik, finantzen eta instituzioen historiari buruzko korronte historiografiko batek zalantzan jartzen du finantza publikoen historiarik «ohikoena», gutxika zerga baliabideak zentralizatu eta monopolizatu zituen monarkiarena eta zergen burokratizazioarena. Egia da epe luzearen ikuspuntutik finantza publikoen historia aztertzeak beldurra eman dezakeela eta etsigarria izan daitekeela; izan ere, praktika finantzarioaren egunerokotasuna ez da behar bezala hautematen, berezitasunak desagertzen dira eta historia lineal baterantz desbidera gaitezke, baita teleologiko baterantz ere.
Sumario: I. DE L'ÉTAT DYNASTIQUE (XIIe-XVe SIÈCLE). 1. La lente bureaucratisation de la gestion des finances royales. 2. Le droit du roi d'imposer. 3. Évaluation et évolution des ressources fiscales. II. À L'ÉTAT FISCAL (XVIe-XVIIIe SIÈCLE). 1. Dépersonnalisation et professionalisation de l'administration financière. 2. Multiplication et accroissement des resources fiscales. III. BIBLIOGRAPHIE.