Estrabonen Geografia liburuetan egiten diren Euskal Herriko eskualdeen ingu- ruko deskripzioak aztertzen du lanak. Testuen eta itzulpenen inguruko azterketa egiten da eta baita obraren mamiarena ere; egungo Euskal Herrian bizi ziren herrialde ezberdinen inguruko berriak ematen dira. Azken zatian lurraldearen administrazio erromatarra aztertzen da.

Europar Batasunak eskualdeekin azaltzen duen «itsutasuna» bere baitan nagusi den autonomia instituzional edo konstituzionalaren printzipioarekin lotu izan da. Printzipio horren arabera, estatu kide bakoitzak nahi bezala egitura dezake bere burua eBk ezartzen dituen obligazioak betetzen baldin baditu; ez hori bakarrik, eBko erakundeek ez dute estatuen barne antolaketari buruzko inolako FeDHaV Las RegIones ConstItUCIonaLes aUtónomas interpelazio ahalmenik.

Gaur egungo Kanadak identitate pluraltasun adierazpenen tipologia osatzen du: nazioak, herriindigenak, berrikiheldutakoetorkinak, hizkuntzaaniztasuna, erlijio dibertsitatea, polijuridikotasuna, eta abar. Konplexutasun horren kudeaketaren ezaugarria bide baketsuak erabiliz egin dela eta prozesu demokratikoak etengabe erabili direla da. Hiritartasun pluralaren ideia izan da prozesu horien grabitate zentroa, baina ideia horren oinarriak adiera bakarra baino gehiago du eta bere atzean hainbat ikuspegi teoriko ezkutatzen dira aldi berean.

Federalismoaren bi tradizio garatu dira Kanadan: bat, ikuspegi mononazional/ territorial batean oinarritutakoa, eta, bestea, politeya modu plurinazional batean ulertzen duena. Bi aldeak saiatu dira bestearen legitimitatea zalantzan jartzen; batzuk, kanadar integrazionista/zentralisten mesedetan, eta, besteak, Quebeceko separatista/soberanisten mesedetan. Kanadako federalismoari buruzko lanetan, Quebeceko adituek gaiaren inguruan egindako ekarpen mamitsuak alde batera utzi dira sarri.

Erregimen konstituzionalek gobernatzen duten taldeen baldintza aldakorretara egokitzen jakin behar dute. Kanadan aldaketa formalik apenas egin duten Konstituzioan, 1867an onartu zutenenik. Horrenbestez, epaitegiek eta, azken buruan, Kanadako gorte gorenak du Kanadako Konstituzioa poliki-poliki egokitzeko zeregin konplexua. nolanahi ere, Auzitegiak hartu dituen erabakien azterketak jakinarazi duenez, bilakaera hori zentralizazioaren bidean doa. Horrek arazoak sortuko dizkio Quebeci, autonomia juridikoa eta politikoa gorde nahi baititu.

Nel 1946 la Sicilia, in seguito ad una vicenda politica complicata da istanze indi- pendentiste, otteneva uno statuto di «speciale» autonomia regionale, reso norma costituzionale, nel 1947, dalla Costituzione Repubblicana. Lo statuto siciliano, traendo ispirazione dall’Estatut catalano del 1932, attraverso la mediazione del giurista G. Ambrosini, prendendo atto delle peculiarità storiche esistenti, rico- nosceva all’isola speciali poteri di autonomia, che la differenziavano dalle altre regioni a statuto «ordinario» previste dalla stessa Costituzione.

Ponentzia honek Euskal eskubide historikoen eta eskoziar transferentzien iturri eta hausnarketa legalak eta politikoak laburbiltzen ditu, biak kasu «konstituzio- nalen» baitan; hurbilpen konparatua egin ahal izateko. Sistema hauen potentzial- tasunak soberania konpartituaren kontzeptua garatzeko elkarri errekonozimien- du konstituzionala eginez (britania Handian, Espainian eta Europar batasunean) azpimarratuko da.

Lan honetan, gaur egun eskoziak bizi duen egoera sozioekonomikoa, kulturala eta politikoa aztertuko dugu. Urteetan bizi izan duen bilakaera historikoak nazio gisa sendotu du eskozia, eta berezko ezaugarri bereziak aitortu dizkio. ezaugarri horiek ere bilakaera jasan dute denboraren joanarekin eta globalizazioak eta gizarte moderno zein konplexuek berekin ekarritako erronkekin, baina, dena den, eskoziak eutsi egin die bere ezaugarri eta balio kultural bereizgarriei.