José Ignacio Tellechea Idígorasen (Donostia, 1928-2008) lan historiko osoaren analisi kritiko bat egiten da, eta zehatzago, honako gaiekin lotutako azterketak: Bartolomé de Carranza eta beste heterodoxo batzuk, Erromak eta Espainiako monarkiak Aro Modernoan izandako harremana, Hego Euskal Herriko jesuitak, ad limina bisitetako harremanak eta Miguel de Unamunoren gutun-liburua. Erudizio sendoa eta literatur balio handiko idazkera ditu ezaugarri. Historiografiako joera berriak kontuan hartu bazituen ere, historia intelektual eta erlijiosoan jarri zuen arreta, egia bilatzea eta idatzizko dokumentuari zintzo izatea oinarri hartuta